Ταξίδι στη σκιά του Βυζαντίου

Την άνοιξη του έτους 578 µ.Χ., αν καθόσουν σε έναν βράχο ψηλά πάνω από τη Βηθλεέµ, ίσως κατάφερνες να διακρίνεις δύο φιγούρες να προβάλλουν, µε τα ραβδιά τους στο χέρι, από την πύλη της µεγάλης µονής του Αγίου Θεοδοσίου στην έρηµο. Οι δυο τους θα κατευθύνονταν νοτιοδυτικά µέσα από την έρηµη γη της Ιουδαίας, προς το εξαιρετικά πλούσιο, κοσµοπολίτικο λιµάνι της Αλεξάνδρειας. Ήταν η αρχή ενός εκπληκτικού ταξιδιού που θα οδηγούσε τον Ιωάννη Μόσχο και τον µαθητή του, τον Σωφρόνιο τον Σοφιστή, σε µια πορεία κατά µήκος ολόκληρου του ανατολικού βυζαντινού κόσµου. Στόχος τους ήταν να συλλέξουν τη σοφία των πατέρων της ερήµου, των σοφών και των µυστών της βυζαντινής Ανατολής, προτού ο εύθραυστος κόσµος τους καταρρεύσει και εξαφανιστεί. Το αποτέλεσµα είναι το Λειµωνάριο, το βιβλίο που έχω µπροστά µου. Αν σήµερα, στη Δύση, θεωρείται ένα µάλλον άγνωστο κείµενο, πριν από χίλια χρόνια ήταν ένα από τα πιο δηµοφιλή βιβλία ολόκληρης της σπουδαίας βυζαντινής γραµµατείας.

[…]

Να τι ήθελα να κάνω: να περάσω έξι µήνες ταξιδεύοντας στην Ανατολική Μεσόγειο, ακολουθώντας χοντρικά την πορεία του Ιωάννη Μόσχου. Ξεκινώντας από το Άγιο Όρος και κατεβαίνοντας σταδιακά µέχρι τις κοπτικές µονές της Άνω Αιγύπτου, ήθελα να κάνω εκείνο που καµία µελλοντική γενιά ταξιδιωτών δεν θα είχε τη δυνατότητα να κάνει: να δω, όπου ήταν δυνατόν, ό,τι είχαν δει ο Μόσχος και ο Σωφρόνιος, να κοιµηθώ στις ίδιες µονές, να προσευχηθώ κάτω από τις ίδιες τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά, να ανακαλύψω ό,τι είχε αποµείνει και να διαπιστώσω ιδίοις όµµασι τις τελευταίες στιγµές από το λυκόφως του Βυζαντίου.

Τα βιβλία έχουν τις δικές τους ζωές, σαν τα παιδιά όταν µεγαλώνουν. Όταν κάνω αναγνώσεις, όλοι θέλουν να ακούσουν αποσπάσµατα από το Ταξίδι στη σκιά του Βυζαντίου , κάτι που δεν µου ζητούσαν πέντε ή δέκα χρόνια πριν. Υποτίθεται ότι είναι το καλύτερό µου βιβλίο - έτσι λένε. Από πολλές απόψεις δε είναι το λιγότερο εµπορικό µου βιβλίο. Έγιναν τόσα απρόοπτα στη διάρκεια του ταξιδιού: έτυχε να είναι η περίοδος που οι Τούρκοι πολεµούσαν τους Κούρδους και το PKK, στο Λίβανο είχε µόλις τελειώσει ο πόλεµος κι είχε αρχίσει η ανοικοδόµηση, στη Συρία περίµεναν να πεθάνει ο Άσαντ. Παντού συνέβαινε κάτι κι είχαν όλα σχέση µε τον χριστιανισµό, ήταν απίστευτες οι συγκυρίες.

Από συνέντευξη του συγγραφέα στη Lifo

ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Η θρηνωδία του Νταλρίµπλ για τον χριστιανισµό της Ανατολής συγκαταλέγεται στα σπουδαία σύγχρονα ταξιδιωτικά βιβλία, αντίστοιχο µε Η πορεία προς την Κωνσταντινούπολη του Πάτρικ Λη Φέρµορ.

Scotsman